19 января 2016 г. 12:56 778
Жетиген Сапарбеков – азыркы Хип-Хоптун жаңы жанып келаткан жылдызы. Жаштардын арасында популярдуулугу өсүп, заманбап Хип-Хопту кыргыз тилинде аткарып, ал тургай, жакында Үркүндүн 100 жылдыгына карата «1916» деген трек чыгарган. Мекенчил кыргыз рэпери биз менен өз чыгармачылыгы тууралуу ой бөлүштү
– Жетиген, жалаң кыргыз тилинде Хип-Хопту аткарып, жаштар арасында белгилүү болдуң. Хип-Хоп маданияты сени эмнеси менен кызыктырат?
– Хип-Хоп – бул өз ой-пикириңди, дүйнө таанымыңды, ой-сезимдериңди ачык билдирүү. Хип-Хоп – бул эркиндик, сөздүн эркиндиги. Хип-Хоп аркылуу башкалар айта албаганды сен айта аласың. Эң маанилүүсү сөз аркылуу бүтүндөй бир муунга чоң таасир тийгизе аласың. Ал ушунусу менен мени өзүнө тартып алды.
– Азыркы Батыш Хип-Хобунда көбүнчө музыкалык коштоого басым жасашат.Ал эми тректин маанисин экинчи планга калтырышат. А сен тректерде эмнеге көбүрөөк көңүл бурасың, маанисинеби же музыкалык коштоосунабы?
– Көптөгөн рэперлер батышка таасирленип, аларды туурап, бул жакта таанылып, белгилүү болом деп кыялданышат. Айрым рэперлер батышка мүнөздүү стиль менен аткарганын угуп жүрөбүз. Эгер кыргыз рэперлеринен өзүбүзгө тааныш, бизге гана таандык мүнөздү уга албасак, анда аткаруучунун аброю төмөндөйт. Ошондуктан мен биринчи кезекте тректин кыргыздарга жакын, түшүнүктүү маанисин чыгарууга аракеттенем. Анан гана музыка менен иштейм. Кээде музыкага алаксып, сөздүн маанисин угушпайт. Ошондуктан айрым учурда акапелла түрүндө окуганга туура келет.
– Эмне себептен Хип-Хопту жалаң кыргызча аткарууга артыкчылык жасай баштадың?
– Эки жыл мурун өлкөбүздө белгилүү Хип-Хоп аткаруучулары Баястан жана Бегиш менен таанышып калдым. Алар ар түрдүү рэперлердин айтыштарын көрүш үчүн келишчү. Кыргыз тилин мыкты билгендиктен, алар рэперлердин тилин катуу сынга алышчу. Ошондуктан кыргыз тилин абдан мыкты билүүгө ынтызарланып калдым. Ал кезде батллдарга (айтыштар) такай катышып жүргөм. Ошол айтыштарда импровизация кылып жатып, абдан такшалдым. Өзүм орус мектепти бүтүргөм. Андыктан орус тилин кыргыз тилине караганда жакшы билем. Бирок принципиалдуу түрдө кыргызча аткара баштадым. Себеби азыркы Хип-Хопту эне тилимде өнүктүргүм келет. Бул менин принцибим. Ал эми кыргыз сөздөрүн аз билгендиктен, учурда эне тилимди өнүктүрүүнүн үстүндө иштеп жатам.
– Чыгармаларыңды кантип жаратасың, эргүүнү кайдан аласың?
– Музыкага күнүнө эки саат бөлөм. Көбүнчө күнүм эмне тууралуу жазсам деп ойлонуп жүрүп эле өтүп кетет. Айрыкча, кайсы бир чөйрө менен аралашканда, элдер менен сүйлөшкөндө, кайсы бир темалар жөнүндө талкуулаган учурларда өзгөчө ой-пикирлер жаралат.
– Жакында Үркүндүн 100 жылдыгына карата «1916» деген тректин клибин чыгардың. Үркүнгө кантип кайрылып калдың?
– Мен аны чоң энемдин айткандарына таянып жаздым. Бул чыгарма элибиздин биримдигине, ынтымагын чыңдоого арналат. Анда биз келечегибиз үчүн ойлонушубуз керек. Азганатай улут болгонубуз менен, чоң келечекке умтулушубуз керек деген ойду жеткиргим келген. «Мекенчилмин» деп куру кыйкырык кылгым келбей, ырым аркылуу элдин духун ойготуп, келечекке болгон ишенимди арттыргым гана келет. Мен музыканын багытын өзгөртөм деп аракет кылган жерим жок. Тек гана музыка менен тарыхтын багытын өзгөрткөнгө боло турганына ишенем.
– Кыргызстандан башка өлкөгө чыксам деген максатың барбы?
– Ооба, андай максаттар бар. Кыргыз тилиндеги рэп англис, орус, француз тилиндеги деңгээлдей эле кабылданып, өнүгүп кетишин аябай каалайм.
